Sztuka współczesna we Florencji

Collezione Roberto Casamonti

Florencja jest kolebką Renesansu, miastem przyciągającym co roku miliony turystów chcących podziwiać sztukę dawną. Jest miastem Michała Anioła i Leonarda da Vinci a we florenckich muzeach znajdują się największe arcydzieła europejskiej sztuki nowożytnej, obrazy Tycjana, Rembrandta i Rubensa.

Miłośnicy sztuki współczesnej mogliby pomyśleć, że we Florencji nie znajdą dla siebie niczego interesującego. To nieprawda! Florencja od zawsze zaangażowana jest w promocję aktualnej działalność artystycznej. Tylko w ostatnich latach mogliśmy zwiedzać we Florencji wystawy Billa Violi, Ai Weiweia i Mariny Abramović w Palazzo Strozzi. Niedawno zakończyła się w Uffizich wystawa Petera Gromley’a. Stałym miejscem ekspozycji sztuki najnowszej jest także Forte Belvedere, w którym podziwiać można wystawy organizowane przez stowarzyszenie MUS.E. Aktualnie, do 20 października, możecie zobaczyć tam dwa pokazy, “A Perfect Day” Massima Listri i “My Land” Davida Rivalty. Jeśli interesuje Was zaś włoska sztuka XX wieku, możecie odwiedzić także Museo del Novecento znajdujące przy Piazza Santa Maria Novella.

Collezione Roberto Casamonti

Jedną z niedawno otwartych kolekcji sztuki współczesnej jest Collezione Casamonti, zebrana przez florenckiego dealera sztuki, Roberta Casamonti i wystawiona w Palazzo Bartolini Salimbeni na Piazza Santa Trinita. Ta nowa galeria sztuki została zainaugurowana w ubiegłym roku, kiedy to wystawiono na pokaz pierwszą część kolekcji, zawierającą dzieła sztuki pochodzące z okresu od pierwszych lat XX wieku do lat ‘60tych. W maju tego roku ekspozycja została zmieniona i przez kolejne dwanaście miesięcy będziemy mogli podziwiać wystawę dzieł sztuki pochodzących z okresu od lat ‘60tych do naszych czasów.

Collezione Roberto Casamonti urozmaica bogatą ofertę kulturalną florenckich muzeów. Wystawa pokazuje dzieła sztuki artystów, których twórczość nie jest w żaden inny sposób reprezentowana we Florencji. Druga część kolekcji wystawiona teraz na pokaz daje nam wyjątkową możliwość podziwiania dzieł Michelangela Pistoletto, Alighiera Boetti i innych artystów z kręgu Arte Povera, a także prac Anisha Kapoora, Tony’ego Cragga, Roberta Rauschenberga i Andiego Warhola. Wystawa ta oferuje wyczerpujących przegląd szkół i ruchów artystycznych działających w Europie i w Stanach Zjednoczonych od lat ’60tych XX wieku do dzisiaj.

Arte povera

Roberto Casamonti zgromadził swoją kolekcję w latach działalności zawodowej dealera sztuki. Wybór dzieł, które zdecydował się zakupić, był zawsze podyktowany własnym gustem i sposobem rozumienia działalności artystycznej. W pewien sposób, przechodząc przez sale Palazzo Bartolini Salimbeni,  nie tylko podziwiamy wyeksponowane dzieła, ale także spotykamy samego kolekcjonera. Casamonti był szczególnie zainteresowany ruchem Arte Povera (dosł. biedna sztuka), który rozwinął się we Włoszech w późnych latach ‘60tych. W konsekwencji, cała pierwsza część wystawy jest zadedykowana artystom, którzy na którymś etapie własnej kariery związani byli z tą szkołą.

Artyści z kręgu Are Povera kwestionowali paradygmat obiektu artystycznego wykonanego z cennego materiału, takiego jak brąz, marmur czy złoto. Wystawiali także na próbę tradycyjny podział pomiędzy poszczególnymi środkami wyrazu, rzeźbą czy malarstwem. Michelangelo Pistoletto, Jannis Kounellis i Alighiero Boetti zaczęli tworzyć sztukę używając przedmiotów codziennego użytku oraz prostych, wręcz ubogich, materiałów, takich jak drewno, żelazo, tworzywa sztucznych, tkaniny czy stal. Jednocześnie, starali się oni zatrzeć granice między malarstwem a rzeźbą, sztuką a nie-sztuką, sztuką a życiem codziennym. W Collezione Casamonti możecie podziwiać jeden z portretów lustrzanych Pistoletta „Persona in piedi”, kompozycję bez tytułu Jannisa Kounellisa wykonaną w 1989 roku przy użyciu drewna, żelaza, kamienia i lampy oliwnej, oraz gigantyczny haft Boettiego „Tutto”.

Nouveau Réalisme

Podczas gdy w 1967 roku we Włoszech krytyk sztuki i kurator, German Celant, po raz pierwszy użył sformułowania „arte povera”, w latach ‘60tych grupa artystów podpisywała manifest Nouveau Réalisme (dosł. nowy realizm) tworząc nowy ruch artystyczny, podzielający niektóre cele i założenia włoskiej arte povera. Artyści tworzący Nouveau Réalisme,Yves Klein, Arman, Christo, Daniel Spoerri, César i inni, chcieli zrewolucjonizować pojęcie sztuki i koncept dzieła sztuki. Jednocześnie, dzięki zapoczątkowaniu ruchu Fluxus, dającego przestrzeń rozwojowi performance’u, artyści nowego realizmu zaczęli eksperymentować z ideą gestu artystycznego. Christo zaczął opakowywać zabytki architektoniczne tworząc efemeryczne formy sztuki w przestrzeni. Yves Klein „malował” obrazy używając jako pędzli ciał tancerek, których formy były odciskane na płótnie w czasie performance’u.

Nouveau Réalism jest szeroko reprezentowany w kolekcji Roberta Casamonti. Znajdziecie tu dokumentację dotyczącą projektu Christo „The Pont Neuf wrapped”, Yves’a Klein’a “Marque de feu – empreinte d’un nu (F7)” z 1961 roku oraz rozmontowaną maszynę do pisania Césara “La Olivetti” z 1989 roku.

Pop Art, Minimal Art, Video Art

Po zakończeniu Drugiej Wojny Światowej Stany Zjednoczone, a w szczególności Nowy York, zaczęły odgrywać coraz większą rolę na międzynarodowej scenie artystycznej. Z tego powodu w kolekcji Casamonti znajdziecie także dzieła amerykańskich artystów stworzone po 1960 roku. Znajdziecie tu dzieła Andy Warhola i Roberta Rauschenberga, którzy zapoczątkowali amerykański ruch Pop artu, a także minimalistyczną rzeźbę Sol LeWitta “Complex forms n^o 22”, białą kompozycję złożoną z prostych form geometrycznych, doskonale realizującą ambicję minimal artu redukcji rzeźby do podstawowych figur geometrycznych, form kubicznych i neutralnych powierzchni.

Ostatnia część wystawy jest zadedykowana sztuce najnowszej. W małej, bocznej sali możecie oglądać poetyckie video Billa Violi „The Encouner” („Spotkanie”) z 2012 roku, które zaprasza nas do zastanowienia się nad naszymi relacjami, komunikacją i spotkaniem z odmiennością.

Moim ulubionym dziełem sztuki na wystawie jest jednak “Untitled (Orange)” Anisha Kapoora z 2015 roku, które pozostawia widza z wrażeniem iluzji wzrokowej. Tym dziełem Anish Kapoor kwestionuje ideę rzeczywistości, prawdy i istnienia, pokazując, że to, co widzimy, nie zawsze jest prawdziwe i nie zawsze możemy ufać naszym zmysłom. Problematyka percepcji i prawdy powraca w dziełach artysty. Najbardziej spektakularnym przykładem „pomieszania zmysłów” wywołanego przez rzeźbę Kapoora jest wypadek, który zdarzył się w ubiegłym roku w Fundação de Serralves, Muzeum Sztuki Współczesnej w Porto, kiedy to pewien zwiedzający wpadł do rzeźby Kapoora “Descent Into Limbo”. Uważajcie z “Untitled (Orange)”!

Bez wątpienia wizyta w Collezione Casamonti jest obowiązkowym przystankiem dla wszystkich miłośników sztuki współczesnej odwiedzających Florencję. Jestem pewna, że bardzo spodoba Wam się ta wystawa!

INFORMACJE PRAKTYCZNE:
Collezione Roberto Casamonti
Palazzo Bartolini Salimbeni
Piazza Santa Trinita, 1

GODZINY OTWARCIA:
Od środy do niedzieli, 11:30 – 19:00
Ostatnie wejście o 18:30

BILETY:
10 euro – dorośli
8 euro – dzieci i młodzież między 6 a 18 rokiem życia, over 65, grupy co najmniej 10 osób, FREE – dzieci poniżej 6 lat, osoby z niepełnosprawnością i ich opiekunowie, piloci grup, dziennikarze, przewodnicy, posiadacze Firenze Card
Audio przewodnik – 5 euro

Strona internetowa: https://collezionerobertocasamonti.com

---

Planujesz pobyt we Florencji lub wakacje w Toskanii? Skontaktuj się ze mną! Z przyjemnością zorganizuję Twoje zwiedzanie!